Mehmet Akif Ersoy’un kaleme aldığı, 12 Mart 1921’de TBMM tarafından kabul edilen “İstiklal Marşı” Türk milletinin en önemli milli değerleri arasında yer almaktadır.İstiklal Harbi döneminin zorluklarını Türk Milletinin bağımsızlığını anlatan Hakka yurda ve dine bağlılığını dile getiren Kurutuş Savaş’ından altının akıyla çıkan bir ordunun destanıdır İstiklal Marşı…
İstiklal Marşı Nasıl Yazıldı?
Mariif Vekaleti(Milli Eğitim Bakanlığı) İstiklâl Harbi’nin millî bir ruh içerisinde kazanılması imkânını sağlamak amacıyla 1921’de 500 Lira para ödül ile güfte yarışması açılmıştır. Eser gönderenler arasında Kazım Karabekir, Hüseyin Suat Yalçın, İsak Ferrara, Muhittin Baha Pars ve Kemalettin Kamu gibi tanınmış isimler de vardı. Bakanlık yazılan 724 şiir arasından 6’sını seçip bastırdıktan sonra milletvekillerine dağıtır. Ancak bu şiirleri yeterli bulmayan dönemin Milli Eğitim Bakanı Hamdullah Suphi(Tanrıöver)yarışmaya para ödülü olması sebebilye katılmayan Mehmet Akif Ersoy’a mektup yazarak kendisinden yarışmaya katılmasını ister. Mehmet Akif Ersoy yarışmaya katılır.
Mehmet Akif Ersoy’un yazdığı şiirle 7 şiir ele alınır.
Mehmet Akif’in “kahraman ordumuza” ithafıyla başlayan şiiri, Büyük Millet Meclisinin 12 Mart 1921 tarihli oturumunda yani İkinci İnönü Savaşının hemen öncesinde , oy çokluğuyla milli marş olarak kabul edildi, coşku ve alkışlarla meclis kürsüsünden Hamdullah Suphi tarafından okundu. Mehmet Âkif, kazandığı beş yüz liralık ödülü yoksul kadın ve çocuklarına iş öğreterek yoksulluklarına son vermek için kurulan Darülmesai’ye bağışladı. 41 mısra ve 12 kıtadan oluşan İstiklal Marşı; bağımsızlık, savaş, medeniyet, inanç, maneviyat, cesaret, kahramanlık ve umut gibi temalar üzerine örülmüştü. Mehmet Akif o gün kendisini tebrik edenlere “Allah bu millete bir daha istiklal marşı yazdırmasın” diyerek cevap vermiştir.
İstiklal Marşının İlk Bestesi
Faruk Yaman, 1921 yılında Mehmet Akif Ersoy tarafından yazılan İstiklal Marşı’nın iki ayrı bestesinin kullanıldığını belirterek şu bilgileri verdi:
“İstiklal Marşı kabul edildikten sonra, bu marşa uygun beste arandı. İstiklal Marşı’nın ilk bestesi 1924 yılında Ali Rifat Çağatay’ın yaptığı beste oldu. Biraz alaturka müzik türünde olan ilk beste, 1930 yılına kadar kullanıldı. Cumhurbaşkanlığı Orkestrasi Şefi olan Zeki Öngör’ün İstiklal Marşı için 1922 yılında yaptığı beste ise 1930 yılında resmen kabul edildi ve halen bu beste kullanılıyor.”
Kayseri Şehir Arşivi ve Koleksiyoncusu Faruk Yaman’da İstiklal Marşı’nın ilk bestesinin taş plağı ile şu anda kullanılan ikinci bestesinin uzunçalarının bulunduğunu söyledi:
Kayseri Arşiv ve Koleksiyoncusu Faruk Yaman, İstiklal Marşı besteleriyle ilgili iki kıymetli plağa, çok sayıda koleksiyoncunun yüksek fiyat vererek satın almak istediğini ifade ederek, “Ali Rifat Çağatay’ın yaptığı ilk bestenin taş plağı, Almanya’da bastırılıp İstanbul’da satışa sunulmuş. Günümüzde çok nadir olarak bulunan, gramofonlarda çalınabilen bu plağın diğer yüzünde ise Sakarya Marşı yer alıyor. Zeki Öngör tarafından bestelenen ve 1930 yılından beri kullandığımız İstiklal Marşı’nın ikinci bestesinin plağı ise Cumhuriyetin 50’nci yılı nedeniyle 1973 yılında Kültür Bakanlığı tarafından uzun çalar olarak hazırlanmış. Bu uzunçalar, o dönemde tüm resmi kurumlara ve okullara gönderilmiş. Artık günümüzde taş plak ve uzunçalar plak üretimi yapılmadığı için bu tür plaklar da ancak koleksiyoncularda bulunabiliyor” dedi.
